6 Απριλίου 2010

Επαρχιώτικη πρωτεύουσα

Πριν μερικά χρόνια φιλοξενούσα ένα συνάδελφο καθηγητή οικονομικών από το Ισραήλ. Ήταν η δεύτερη επίσκεψή του στην Κύπρο και - σε αντίθεση με την πρώτη φορά - είχε βρει το χρόνο να κάνει μερικές βόλτες στη Λευκωσία και να περιεργαστεί τον κόσμο και τα καταστήματα. Δήλωσε εντυπωσιασμένος από την πληθώρα αυτοκινήτων πολυτελείας στους δρόμους και από τον αριθμό καταστημάτων υψηλής μόδας στη Στασικράτους. Στο Τελ Αβίβ του ενός εκατομμυρίου δεν βρίσκεις τόσα πολυτελή καταστήματα, είπε.

Την επόμενη μέρα οδηγούσαμε στη Λεωφόρο Λάρνακας με κατεύθυνση από το κέντρο της Λευκωσίας προς την Αγλαντζιά όταν ξαφνικά μου λέει το εξής: "Την πρώτη φορά που ήρθα, η Λευκωσία μου έδωσε την εικόνα επαρχιακής πόλης. Τώρα βλέπω ότι υπάρχει πολύς πλούτος εδώ, όμως η εικόνα της επαρχιακής πόλης παραμένει. Νομίζω μόλις αντιλήφθηκα το γιατί. Είναι γιατί δεν έχει πεζοδρόμια."

Καμιά φορά χρειάζεται η απροκατάληπτη ματιά ενός ξένου επισκέπτη για να υποδείξει το οφθαλμοφανές. Κοίταξα γύρω μου. Στα δεξιά, το όμορφο πάρκο της Αγλαντζιάς. Στα αριστερά, μια σειρά υποστατικά ατάκτως ερριμμένα σε διαφορετικές αποστάσεις το καθένα από το δρόμο. Μπροστά τους το παγκέτο γεμάτο λαγκούβες και χωματσάδα, συναντά το οδόστρωμα αρκετά εκατοστά πιο κάτω από αυτό, αφού οι βροχές εύκολα διαβρώνουν τον κατηφορικό δρόμο. Όλα αυτά μερικές εκατοντάδες μέτρα από το κέντρο μιας ευημερούσας Ευρωπαϊκής πρωτεύουσας.

Εκεί που υπάρχουν, τα πεζοδρόμια είναι συνήθως ανομοιόμορφα και ασυνεχή, αφού χτίζονται σε διαφορετικά χρονικά σημεία από διαφορετικούς εργολάβους. Όμως το πιο σχιζοφρενικό είναι το φαινόμενο που παρατηρείται σε περιοχές που ξεκινούν να αναπτύσσονται με μεμονωμένους και διάσπαρτους διαχωρισμούς οικοπέδων. Οι ιδιοκτήτες τεμαχίων υποχρεώνονται να πληρώσουν ένα σωρό λεφτά για να φτιάξουν πεζοδρόμια στη μέση του κάμπου, πολλές φορές σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν καν δρόμοι. Τα πεζοδρόμια χορταριάζουν, αφού δεν χρησιμοποιούνται, όμως μπορούμε να υπερηφανευόμαστε ότι έχουμε πεζοδρόμια.

Όλα αυτά είναι απότοκο της αδυναμίας του κράτους να εκτελέσει το βασικό ρόλο ενός κράτους: την κινητοποίηση και το συντονισμό των μηχανισμών δημιουργίας βασικών υποδομών. Στην αδυναμία του, το κράτος μετέθεσε την υποχρέωσή του στους ώμους των πολιτών, με τα αποτελέσματα που περιγράψαμε πιο πάνω. Παραδόξως, κανείς δεν φαίνεται να ενοχλείται. Δεν θυμάμαι να έχω ακούσει το θέμα να εγείρεται από κάποια οργάνωση πολιτών ή να συζητείται σε κάποια προεκλογική εκστρατεία. Κι όμως, η δημιουργία πεζοδρομίων και πεζόδρομων είναι χωρίς αμφιβολία μια απαραίτηση προϋπόθεση για τον εξωραϊσμό των πόλεών μας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων τους. Άστε που θα μειώσει και τις ζημιές στα αυτοκίνητα που αναγκάζονται να πιάσουν παγκέτο στη Λεωφόρο Λάρνακας.

Πολίτης, 6/4/2010

Δεν υπάρχουν σχόλια: