Αντιφατικά μηνύματα και απουσία συντονισμού

Τα γεγονότα του τελευταίου δεκαημέρου μόνο κατάθλιψη θα μπορούσαν να προκαλέσουν σε όσους αγωνιούν για την πορεία της Κυπριακής οικονομίας. Η υποβάθμιση της Κύπρου από τους S&P δείχνει ότι οι διεθνείς οίκοι ανησυχούν για την έκθεση των Κυπριακών τραπεζών σε Ελληνικά ομόλογα και την Ελληνική οικονομία γενικότερα. Είναι δύσκολο να κρίνει κανείς σε ποια βαθμό οι ανησυχίες είναι δικαιολογημένες και σε ποιο βαθμό αντανακλούν τη νευρικότητα που επικρατεί στις αγορές. Το σίγουρο είναι ότι οι ανησυχίες των οίκων μας επηρεάζουν και συνεπώς πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη. Η σωστή αντίδραση από μέρους μας θα ήταν μια συντονισμένη προσπάθεια να καθησυχαστούν οι αγορές με την παράθεση στοιχείων και τη λήψη προληπτικών μέτρων.

Αντί αυτού, η πρώτη αντίδραση ήταν μια λακωνική ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών που έκανε μεν την υποχρεωτική αναφορά στην ευρωστία του Κυπριακού τραπεζικού συστήματος αλλά την ίδια στιγμή δακτυλόδειχνε την Κεντρική Τράπεζα και το Διοικητή της ως υπαίτιους της υποβάθμισης. Ο τρόπος με τον οποίο η κυβέρνηση απέφυγε την ουσία και μετέθεσε τις ευθύνες αλλού δεν νομίζω να εντυπωσίασε τους οίκους αξιολόγησης.

Υπάρχει όμως μια γενικότερη ασάφεια όσον αφορά την αξιολόγηση από πλευράς κυβέρνησης των πιθανών κινδύνων που αντιμετωπίζει το τραπεζικό σύστημα. Η κυβερνητική πρόταση για φορολόγηση των τραπεζών στηρίχθηκε στη θέση ότι οι τράπεζες πραγματοποιούν υπερκέρδη. Η κυβέρνηση δεν διστάζει να απευθυνθεί στις τράπεζες για δανεισμό, ενώ οι τράπεζες πιέζονται από διάφορες πλευρές για χαμηλότερα επιτόκια και περισσότερες χορηγήσεις. O Πρόεδρος της Δημοκρατίας στη διάσκεψη της περασμένης Τρίτης κατηγόρησε τους οίκους αξιολόγησης ότι κινδυνολογούν αλλά ταυτόχρονα άφησε αιχμές κατά του Διοικητή για την επέκταση των τραπεζών στην Ελλάδα. Ούτε αυτά τα αντιφατικά μηνύματα συμβάλλουν στη διαμόρφωση μιας καλής εικόνας για την Κύπρο στα μάτια των ξένων αξιολογητών.

Όμως εκείνο που πλήττει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο την εικόνα της Κύπρου είναι η έκταση που έχει λάβει η ρήξη μεταξύ κυβέρνησης και Διοικητή. Η σύγκρουση χρονολογείται από τα τέλη του 2007. Μετά την εκλογή Χριστόφια η κυβέρνηση συγκρούστηκε με το Διοικητή για δηλώσεις του τελευταίου για την ΑΤΑ, για το θέμα της πώλησης του χρυσού, για τη μεταφορά της έδρας της Μαρφίν, και πάει λέγοντας. Τον τελευταίο χρόνο υπήρξε σοβαρή διαφωνία ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης των δημοσιονομικών προβλημάτων.

Αφήνουμε κατά μέρος το γεγονός ότι οι απόψεις του Διοικητή συμπίπτουν συνήθως με τις απόψεις των περισσότερων οικονομολόγων και αναλυτών. Η κυβέρνηση δικαιούται να έχει τη δική της γραμμή. Όμως δεν είναι υγιής η συνεχής αμφισβήτηση ενός από τους σημαντικότερους πολιτειακούς αξιωματούχους από την ίδια την κυβέρνηση. Δεν είναι υγιής η έλλειψη συντονισμού μεταξύ Υπουργείου Οικονομικών και Κεντρικής Τράπεζας. Η οικονομία αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις. Πρέπει το γρηγορότερο να βρεθεί μια φόρμουλα επικοινωνίας για να μπορέσουμε να τις αντιμετωπίσουμε.

Πολίτης, 10/4/2011

Μια χαμένη ευκαιρία για την οικονομία

Στην Κύπρο όταν μιλούμε για χαμένες ευκαιρίες συνήθως αναφερόμαστε στο Κυπριακό. Από τώρα θα μπορούμε να χρησιμοποιούμε αυτό το λεκτικό και για την οικονομία. Η ψήφιση του προϋπολογισμού του 2011 σφράγισε την απώλεια μιας μεγάλης ευκαιρίας για την επίτευξη αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στην Κυπριακή οικονομία. Η πολιτικά ήρεμη και χωρίς εκλογικές διαδικασίες περίοδος των τελευταίων 15 μηνών προσφερόταν για νηφάλιο προβληματισμό και επίτευξη συναίνεσης στα κρίσιμα και επείγοντα ζητήματα, με πρώτο και κύριο το δημοσιονομικό. Τα κόμματα ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ παρουσιάζονταν έτοιμα να αναλάβουν μέρος του πολιτικού κόστους, όμως η κυβέρνηση δεν προχώρησε, είτε γιατί δεν τολμούσε είτε γιατί δεν αντιλαμβάνεται το μέγεθος των προβλημάτων. Οι εξαγγελίες που γίνονται τώρα για έναρξη διαλόγου δεν δημιουργούν αισιοδοξία γιατί μπαίνουμε σε μια περίοδο διεργασιών στο Κυπριακό η οποία ακολουθείται από εκλογές το Μάιο (βουλευτικές) και το Δεκέμβριο (δημοτικές). Είναι αμφίβολο κατά πόσον η κυβέρνηση και τα κόμματα θα μπορέσουν να πάρουν δύσκολες αποφάσεις σε αυτές τις συνθήκες.

Αυτό που ανησυχεί κυρίως είναι η απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Για μήνες ολόκληρους το κύριο θέμα που απασχόλησε το δημόσιο διάλογο ήταν κατά πόσον το έλλειμμα για το 2010 θα ήταν μεγαλύτερο ή μικρότερο του 6% - ως αν αυτό να είναι το μεγάλο πρόβλημα. Όταν αυτό επιτέλους ξεκαθάρισε, το ορόσημο μετατέθηκε στο τέλος του 2011 και ο κύριος στόχος είναι ο περιορισμός του ελλείμματος στο 4,5% ώστε να αποφύγουμε τις επιπτώσεις από την ΕΕ. Δεν υπάρχει καμία συζήτηση για το που θα είμαστε το 2012, το 2015, ή το 2020. Τα μόνα μόνιμα μέτρα που έχουν ληφθεί είναι αυξήσεις φορολογιών, και μάλιστα φορολογιών που πλήττουν δυσανάλογα τους χαμηλά αμειβόμενους. Όλα τα μέτρα για μείωση των δαπανών έχουν προσωρινό χαρακτήρα, η δε μείωση του μισθολογίου εκτός από προσωρινή είναι και θεωρητική γιατί απαιτεί συναίνεση της ΠΑΣΥΔΥ. Θεωρητικές θα πρέπει επίσης να θεωρηθούν και οι εξαγγελίες για μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων, τουλάχιστον μέχρι να δούμε κάτι τέτοιο στα επίσημα στατιστικά στοιχεία. Η υιοθέτηση επώδυνων αλλά αναγκαίων μέτρων μετατίθεται σε βάθος χρόνου με την ελπίδα ότι στο μεταξύ θα προκύψει κάποια αναπάντεχη πηγή εσόδων που θα μας βγάλει από τη δύσκολη θέση.

Τους τελευταίους 12 μήνες ρωτήθηκα πολλές φορές από ξένους οικονομολόγους αν η κρίση στην Ελλάδα έχει επηρεάσει ή θα επηρεάσει και την Κύπρο. Η απάντηση που έδινα συνήθως ήταν ότι κάποιες αρνητικές επιπτώσεις θα υπάρξουν, αλλά ταυτόχρονα επεσήμανα και κάτι θετικό: ότι το πάθημα της Ελλάδας θα παραδειγματίσει τη δική μας πολιτική ηγεσία ώστε να λάβει έγκαιρα μέτρα για να αποφύγουμε παρόμοιες περιπέτειες. Θεωρώ τον εαυτό μου ρεαλιστή, όμως αυτή τη φορά ίσως ήμουν υπερβολικά αισιόδοξος.

Πολίτης, 19/12/2010

Αυγουστιάτικη ενδοσκόπηση

Αύγουστος μπαίνει, όλη η Κύπρος ετοιμάζεται για διακοπές και η στήλη δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση. Επειδή όμως η κατάσταση της οικονομίας δεν αφήνει πολλά περιθώρια για χαλάρωση, οι σημερινές μας ευχές για καλές διακοπές συνοδεύονται από μερικές επισημάνσεις με την ελπίδα ότι αυτές θα αποτελέσουν τροφή για προβληματισμό για κάποιους από τους πολιτικούς μας.

1. Αντιμετωπίζουμε σημαντικές οικονομικές προκλήσεις. Το κόστος του δημόσιου τομέα ανεβαίνει με ρυθμούς τους οποίους η οικονομία δεν μπορεί να αντέξει. Οι συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις του κράτους και των ημικρατικών οργανισμών προς τους υπαλλήλους τους είναι ασήκωτες. Το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων δεν είναι βιώσιμο: έχουμε υποσχεθεί στους Κύπριους εργαζόμενους περισσότερα από όσα μπορούμε να τους προσφέρουμε. Τα πιο πάνω δεν αποτελούν κάποιο απίθανο εφιαλτικό σενάριο αλλά μια καταγραφή της πραγματικότητας όπως αυτή προκύπτει μέσα από μια απλή ανάλυση των δεδομένων. Κάποιοι πολιτικοί πρέπει να βρουν το θάρρος να πουν στους πολίτες ότι θα πρέπει να δουλέψουν περισσότερο για να πάρουν τα ίδια ή και λιγότερα. Όσο πιο γρήγορα, τόσο το καλύτερο.

2. Η επιζήτηση συναίνεσης μέσω της διαβούλευσης με τους κοινωνικούς εταίρους δεν είναι αποτελεσματική. Καλό είναι να μιλάμε και με τους κοινωνικούς εταίρους, όμως ξέρουμε ότι ο καθένας από αυτούς έχει ως πρώτη προτεραιότητα την υπεράπιση των συμφερόντων της ομάδας που εκπροσωπεί. Επιτέλους, κάποτε θα πρέπει να αρχίσουμε να αξιοποιούμε την εμπειρογνωμοσύνη που υπάρχει σε αυτό τον τόπο. Διαθέτουμε αξιολογότατους οικονομολόγους, λογιστές, αναλογιστές κι ένα σωρό άλλους ειδικούς με προσόντα και περγαμηνές. Καιρός να ζητήσουμε τη συμβολή τους αντί να προσπαθούμε να τετραγωνίσουμε τον κύκλο των συντεχνιακών και βιομηχάνων.

3. Η οικονομική συγκυρία που διανύουμε δεν αφήνει πολλά περιθώρια αύξησης φόρων, έτσι η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος θα πρέπει να προέλθει κυρίως από την μείωση των δαπανών και δη του κρατικού μισθολογίου. Αύξηση των φορολογικών εσόδων μπορεί να προέλθει από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Είναι όμως σημαντικό η προσπάθεια αυτή να κινηθεί μέσα στα πλαίσια του ισχύοντος φορολογικού συστήματος χωρίς την καταφυγή σε περιστασιακές φορολογίες ή μέτρα τα οποία ξεκάθαρα στοχεύουν συγκεκριμένα άτομα και επιχειρήσεις. Η στόχευση των κοινωνικών παροχών είναι θεμιτή, όμως η σύνδεσή της με τις φορολογικές δηλώσεις επιβραβεύει τη φοροδιαφυγή.

4. Οι θέσεις του τυπικά συγκυβερνώντος ΔΗΚΟ σε θέματα οικονομίας συμπίπτουν σχεδόν απόλυτα με αυτές του ΔΗΣΥ, ενώ και οι θέσεις της ΕΔΕΚ δεν είναι μακριά. Με αυτά τα δεδομένα, η επιδίωξη συναίνεσης μεταξύ όλων των πολιτικών δυνάμεων φαίνεται να είναι ο μόνος τρόπος να ληφθούν αποφάσεις για μη δημοφιλή μέτρα. Δύσκολο εγκείρημα για προεκλογική περίοδο. Ευκαιρία όμως για τον καθένα να δείξει την υπευθυνότητά του.

Πολίτης, 25/7/2010

Ώρα για αναζήτηση συγκλίσεων

Το ξέσπασμα του Προέδρου Χριστόφια κατά της Βουλής των Αντιπροσώπων αποτυπώνει με τον πιο παραστατικό τρόπο το αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η πολιτική ηγεσία του τόπου. Κυβέρνηση και Βουλή βρίσκονται εδώ και καιρό σε μια συγκρουσιακή πορεία από την οποία κανείς δεν μπορεί να βγει κερδισμένος. Από τη μια η κυβέρνηση προσπαθεί να εφαρμόσει την δική της πολιτική χωρίς να διαβουλεύεται με τα κόμματα, ενώ από την άλλη η Βουλή προχωρεί μονομερώς σε αποφάσεις που ανατρέπουν τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και φέρνουν την κυβέρνηση σε δύσκολη θέση.

Με αυτά τα δεδομένα, η αγανάκτηση του Προέδρου είναι σε κάποιο βαθμό κατανοητή. Βλέπω μάλιστα με συμπάθεια τις θέσεις της κυβέρνησης στα περισσότερα από τα ζητήματα στα οποία συγκρούστηκε με τη Βουλή (εκ μητρογονίας πρόσφυγες, μείωση ΦΠΑ σε ξενοδοχεία και εστιατόρια, ψηφιακή πλατφόρμα). Όμως η αναφορά του Προέδρου σε "κυβερνώσα βουλή" ήταν ιδιαίτερα ατυχής. Η Βουλή έχει κάθε δικαίωμα να νομοθετεί όπως θεωρεί σωστό, είτε αυτό αρέσει στην κυβέρνηση (και σε μένα) είτε όχι.  Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που Βουλή και κυβέρνηση είχαν διαφορετικές απόψεις. Το 2002 η τότε κυβέρνηση πίεζε για μια εισοδηματικά ουδέτερη φορολογική μεταρρύθμιση, όμως η Βουλή ψήφισε μια πιο "φιλολαϊκή" μεταρρύθμιση η οποία συνέβαλε στα μεγάλα ελλείμματα της περιόδου 2002-2004. Ο Πρόεδρος Χριστόφιας και το κόμμα του βρίσκονταν τότε στην αντίπερα όχθη. Ήταν και τότε "κυβερνώσα" η  Βουλή;

Οι συγκρούσεις αυτές αποτελούν παθογένεια του προεδρικού συστήματος και του τρόπου που έχει λειτουργήσει στην Κύπρο. Στις τέσσερις από τις πέντε τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις η εκλογή Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας έγινε στη βάση κάποιας ευκαιριακής συμμαχίας που στήθηκε άρον-άρον μετά την πρώτη Κυριακή των εκλογών. Οι συμμαχίες αυτές εδράζονται σε μια λογική συναλλαγής. Τα μικρά κόμματα λαμβάνουν υπουργεία, θέσεις σε συμβούλια και ημικρατικούς οργανισμούς και διάφορα άλλα δώρα ως αντάλλαγμα για τη βοήθεια που θα δώσουν στον ισχυρό εταίρο να κερδίσει την προεδρία και να ασκήσει την πολιτική του.

Οι ισορροπίες είναι όμως λεπτές και οι συμμαχίες συχνά καταρρέουν. Παρόλο που το ΔΗΚΟ είναι τυπικά ακόμα στην κυβέρνηση, η κυβέρνηση Χριστόφια βρίσκεται σήμερα στην ίδια πολιτική απομόνωση στην οποία βρέθηκε η κυβέρνηση Κληρίδη το 2000, έχοντας όμως να αντιμετωπίσει πολύ μεγαλύτερα προβλήματα στον τομέα της οικονομίας. Δεν είναι καιρός για θεσμικές συγκρούσεις αλλά για διάλογο προς αναζήτηση συγκλίσεων. Η κυβέρνηση, ως εκτελεστική εξουσία, έχει πρώτιστα την ευθύνη να επιζητήσει το διάλογο και να πετύχει τις συγκλίσεις. Αν προσπαθήσει και δεν τα καταφέρει, τότε θα μπορεί να ρίξει το φταίξιμο στα κόμματα και τη Βουλή. Αν όμως δεν προσπαθήσει, τότε η ευθύνη θα είναι όλη δική της.

Πολίτης, 11/7/2010

Η ώρα του προέδρου

Οι πληροφορίες που δημοσιεύτηκαν μετά τη σύσκεψη της Τετάρτης στο προεδρικό έκαναν λόγο για προσωπική παρέμβαση του προέδρου Χριστόφια για τα θέματα που αφορούν την οικονομία. Αν όντως έτσι έχουν τα πράγματα, τότε δημιουργούνται κάποιες ελπίδες ότι θα δούμε επιτέλους μια πιο συντονισμένη και αποτελεσματική οικονομική πολιτική. Είναι γνωστό ότι στην Κύπρο εκλέγουμε προέδρους με βάση την πολιτική τους στο Κυπριακό και όχι για την οικονομική τους πολιτική. Με την εξαίρεση ίσως του Γιώργου Βασιλείου, οι υπόλοιποι πρόεδροι δεν επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την οικονομική πολιτική και άφησαν τη διαχείριση της οικονομίας στους συνεργάτες τους. Κάτι τέτοιο δεν είναι κατ' ανάγκην κακό. Ένας "τσάρος" της οικονομίας με ξεκάθαρες εξουσίες μπορεί να λειτουργήσει πολύ αποτελεσματικά (όπως ο Γκόρντον Μπράουν επί πρωθυπουργίας Τόνυ Μπλερ). Κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει όμως στην Κύπρο, όπου οι Υπουργοί Οικονομικών πάνε κι έρχονται και οι εξουσίες είναι διεσπαρμένες. Το αποτέλεσμα είναι ότι δεν υπάρχει συνέχεια και συνέπεια στην οικονομική πολιτική.

Μετά από δύο σχεδόν χρόνια στην εξουσία η παρούσα κυβέρνηση παρουσιάζει έντονα τα συμπτώματα αυτής της απουσίας καθαρής γραμμής και έλλειψης συντονισμού. Το πρόσφατο φιάσκο με το φόρο ακίνητης περιουσίας είναι χαρακτηριστικό. Η κυβέρνηση παρουσίασε μια πρόχειρη πρόταση με ανεπαρκή επεξήγηση και αιτιολόγηση, με αποτέλεσμα να προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων και να αναγκαστεί να αναδιπλωθεί. Ακόμα πιο περίεργο είναι το γεγονός ότι αυτός που ανάλαβε να υπερασπιστεί την πολιτική της κυβέρνησης δεν ήταν ο καθ' ύλην αρμόδιος υπουργός, αυτός των Οικονομικών αλλά ο Υπουργός Εσωτερικών.

Η περίοδος που διανύουμε είναι δύσκολη και απαιτεί την ανάληψη δράσης από την ηγεσία του τόπου. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας διαθέτει το απαιτούμενο κύρος για να καθορίσει γραμμή και να πιέσει για την λήψη σημαντικών αποφάσεων. Το ζητούμενο είναι οι αποφάσεις που θα ληφθούν να είναι τέτοιες που να αντιμετωπίζουν ριζικά τα διαρθρωτικά προβλήματα της Κυπριακής οικονομίας και να διαμορφώνουν συνθήκες μακρόχρονης ανάπτυξης. Έχω ξαναγράψει ότι ένα σώμα οικονομικών συμβούλων καταρτισμένο από ειδικούς (και ευτυχώς διαθέτουμε αρκετούς) θα μπορούσε να συνεισφέρει πολλά προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης των πολιτικών που θα πετύχουν αυτούς τους στόχους.

Οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν θα δυσαρεστήσουν αρκετούς. Ο πρόεδρος εκλέγηκε με βάση ένα προεκλογικό πρόγραμμα το οποίο προφανώς θέλει να υλοποιήσει. Όμως το πρόγραμμα αυτό καταρτίστηκε σε μια περίοδο που οι συνθήκες ήταν πολύ διαφορετικές από αυτές που αντιμετωπίζουμε σήμερα. Κανένας δεν θα κατηγορήσει τον πρόεδρο αν βγει και εξηγήσει με ειλικρίνεια στους πολίτες ότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει και ότι η εξυγίανση της οικονομίας απαιτεί τη λήψη μέτρων που ίσως είναι επώδυνα σήμερα αλλά θα διασφαλίζουν την ευημερία μας αύριο.

Πολίτης, 7/2/2010

Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων

Η διαχείριση της οικονομίας κατά το τελευταίο έτος ανέδειξε δύο σημαντικά συστημικά προβλήματα: την παραγωγή υπεραισιόδοξων προβλέψεων από το Υπουργείο Οικονομικών και την αδυναμία διαμόρφωσης μιας μακρόπνοης οικονομικής στρατηγικής. Τα προβλήματα αυτά δεν είναι καινούρια και δεν αφορούν μόνο την παρούσα κυβέρνηση. Η άσκηση πιέσεων στους τεχνοκράτες για να βγάζουν αριθμούς που να βολεύουν την εκάστοτε κυβέρνηση είναι συνηθισμένη τακτική (την είχα επικρίνει ξανά από τις στήλες του "Π" το 2002). Η έλλειψη συντονισμού και συνέπειας στην άσκηση οικονομικής πολιτικής είναι επίσης ο κανόνας παρά η εξαίρεση. Οι πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας εκλέγονται για να διαχειριστούν το Κυπριακό και όχι την οικονομία. Η οικονομική πολιτική που παρουσιάζεται στα εκλογικά τους προγράμματα είναι κατά κανόνα επιφανειακή και η εφαρμογή της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το δυναμισμό και την πρωτοβουλία των αρμόδιων υπουργών. Οι συχνές αλλαγές υπουργών οδηγούν και σε συχνές αλλαγές πολιτικών και προτεραιοτήτων και παρατηρείται δυσχέρεια στη λήψη σημαντικών αποφάσεων.

Τα προβλήματα αυτά αναδεικνύουν την ανάγκη δημιουργίας ενός καινούριου και ανεξάρτητου φορέα ο οποίος να είναι σε θέση να παρακολουθεί την πορεία της οικονομίας, να παράγει προτάσεις πολιτικής και να υποστηρίζει με αξιόπιστες μελέτες και στοιχεία το δημόσιο διάλογο πάνω στα μεγάλα θέματα που απασχολούν τον τόπο. Τέτοιας μορφής συμβουλευτικά όργανα υπάρχουν σε πολλές χώρες, όπως για παράδειγμα τα Συμβούλια Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) που υπάρχουν στην Ελλάδα, τη Γερμανία, τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και αλλού. Οι ακριβείς αρμοδιότητες, η δομή, η στελέχωση και ο τρόπος αξιοποίησης αυτών των Συμβουλίων διαφέρουν από χώρα σε χώρα και οι εμπειρίες των άλλων χωρών μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για τη δημιουργία ενός Συμβουλίου που να ταιριάζει στα δεδομένα της Κύπρου. Είναι όμως απαραίτητο ένα τέτοιο Συμβούλιο να είναι σωστά στελεχωμένο και να έχει τους απαραίτητους πόρους ώστε να είναι οικονομικά και πολιτικά ανεξάρτητο.

Το προσφερόμενο πεδίο δράσης ενός ΣΟΕ είναι ευρύ. Εκτός από την παρακολούθηση της γενικής πορείας της οικονομίας και των δημόσιων οικονομικών, το ΣΟΕ θα μπορεί να συμβάλει στο δημόσιο διάλογο σε μεγάλα ζητήματα όπως την κοινωνική ασφάλιση, την ενεργειακή πολιτική, το σύστημα υγείας, τη φορολογική πολιτική, την απασχόληση, την έρευνα και καινοτομία. Ο υποτονικός δημόσιος διάλογος πάνω σε αυτά τα θέματα μπορεί να αναβαθμιστεί με περισσότερη και ποιοτικότερη πληροφόρηση και με μια πιο επιστημονική προσέγγιση. Η διαφάνεια και η ανοιχτή διαβούλευση οδηγούν σε ορθότερες αποφάσεις και συνάμα αποτελούν απαραίτητα στοιχεία μιας υγιούς και ζωντανής δημοκρατίας.

Πολίτης, 25/10/2009