18 Απριλίου 2010

Μπρος χρέος, πίσω ύφεση

Τα πράγματα είναι δύσκολα. Από τη μια η εκτίναξη του δημοσιονομικού ελλείμματος επιβάλλει τον περιορισμό των κρατικών δαπανών. Από την άλλη είναι υπαρκτός ο κίνδυνος υιοθέτησης λανθασμένων μέτρων που θα επιδράσουν αρνητικά στην οικονομική δραστηριότητα και θα καθυστερήσουν την ανάκαμψη. Έχει διατυπωθεί η άποψη για να αποφευχθεί αυτός ο κίνδυνος είναι καλύτερα τα μέτρα αντιμετώπισης του δημοσιονομικού ελλείμματος να αναβληθούν μέχρι η οικονομία να ανακάμψει. Μέτρα μείωσης του ελλείμματος, λέει αυτή η άποψη, θα πρέπει να λαμβάνονται όταν η οικονομία αναπτύσσεται, όχι όταν βρίσκεται σε ύφεση.

Σε ένα σοβαρό και υπεύθυνο κράτος, τα πράγματα όντως έτσι θα λειτουργούσαν. Το κράτος θα φρόντιζε να διατηρεί πλεονάσματα τους καλούς καιρούς ώστε να μπορεί να στηρίζει την οικονομία - με ελλείμματα αν χρειαστεί - όταν ο τροχός γυρίσει. Δυστυχώς το Κυπριακό κράτος δεν συμπεριφέρθηκε υπεύθυνα όλα τα χρόνια που η οικονομία πήγαινε καλά, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σήμερα σε δεινή θέση. Η Κύπρος δεν είναι βέβαια η μόνη χώρα που δεν χειρίστηκε σωστά τα δημοσιονομικά της, όμως αυτό δεν πρέπει να αποτελεί δικαιολογία.

Εδώ που φτάσαμε, δεν έχουμε δυστυχώς την πολυτέλεια να περιμένουμε να υιοθετήσουμε μέτρα μετά που η οικονομία θα έχει ανακάμψει. Είναι σημαντικό η Κύπρος να στείλει το μήνυμα στην ΕΕ, στους πιστωτές, στους επενδυτές αλλά και στους τους ίδιους τους φορολογούμενους πολίτες της ότι διαθέτει την πολιτική βούληση να αντιμετωπίσει το δημοσιονομικό της πρόβλημα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί χωρίς να θυσιαστεί η ανάπτυξη. Θα ήταν λάθος να μειωθούν οι αναπτυξιακές δαπάνες ή να εισαχθούν νέες φορολογίες που θα στριμώξουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Αντίθετα, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα που θα έχουν αντίκτυπο σε βάθος χρόνου. Η στήλη έχει προτείνει κατ' επανάληψιν τους τελευταίους μήνες δύο συγκεκριμένα μέτρα που αφορούν τον ευρύτερο δημόσιο και ημιδημόσιο τομέα: την κατάργηση τουλάχιστον μίας εκ των δύο (καλύτερα και των δύο) αυτόματων μισθολογικών αυξήσεων (προσαυξήσεων και ΑΤΑ), και την μείωση των κλιμάκων εισδοχής. Η μόνιμη κατάργηση των αυτόματων αυξήσεων είναι πολύ πιο αποτελεσματική από το μέτρο των μηδενικών γενικών αυξήσεων που συζητείται σήμερα, το οποίο είναι προσωρινό. Η δε μείωση των κλιμάκων εισδοχής είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για σταδιακή και ανώδυνη μείωση του κρατικού μισθολογίου και γεφύρωση του μισθολογικού χάσματος δημόσιου-ιδιωτικού τομέα. Τα μέτρα αυτά δεν θα επηρεάσουν καθόλου την ανάπυξη αφού θα έχουν ελάχιστο άμεσο αντίκτυπο, όμως μακροπρόθεσμα θα έχουν ευεργετικές συνέπειες.

*Και κάτι άσχετο: είναι δυνατόν σε μια χώρα που φιλοδοξεί να γίνει κέντρο χρηματοοικονομικών υπηρεσιών οι τράπεζες να κλείνουν για έξι συνεχόμενες μέρες;

Πολίτης, 18/4/2010

Δεν υπάρχουν σχόλια: