28 Νοεμβρίου 2010

Το μισθολόγιο δεν προσφέρεται για αναδιανομή

Η ανάγκη να περιοριστεί ο ρυθμός αύξησης των μισθών στο δημόσιο ήταν το πρώτο θέμα που είχε προταχθεί από αυτή τη στήλη όταν πρωτοεμφανίστηκε το Σεπτέμβριο του 2009 και έχει επαδιατυπωθεί πολλές φορές από τότε. Η μόνιμη κατάργηση των αυτόματων αυξήσεων (ΑΤΑ και προσαυξήσεις) θα περιορίσει τις κρατικές δαπάνες και θα σμικρύνει το μισθολογικό χάσμα μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Από τον περασμένο Φεβρουάριο υπάρχουν ενδείξεις ότι η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει την άποψη ότι οι αυξήσεις στο δημόσιο πρέπει να περιοριστούν - σε μικρότερο έστω βαθμό από ότι έχουμε εισηγηθεί. Όποιος κι αν είναι ο στόχος της κυβέρνησης, μπορεί να επιτευχθεί πολύ εύκολα και απλά με την κατάργηση της ΑΤΑ ή το ψαλίδισμα των προσαυξήσεων. Κι όμως, εδώ και εννέα μήνες παρακολουθούμε μια μεγάλη δυστοκία και αδυναμία της κυβέρνησης να πάρει μια απλή απόφαση. Ο προφανής λόγος για αυτή τη δυστοκία είναι ότι η απόφαση είναι πολιτικά δύσκολη αφού η ΠΑΣΥΔΥ δεν δείχνει να έχει καμία διάθεση να συνεργαστεί. Υπάρχει όμως ακόμα ένα στοιχείο που περιπλέκει ακόμα περισσότερο την κατάσταση. Η κυβέρνηση θέλει να δώσει αναδιανεμητική διάσταση σε αυτό το θέμα και προσπαθεί να βρει μια φόρμουλα ώστε να επηρεαστούν λιγότερο οι χαμηλά αμειβόμενοι. Σε αυτό το πλαίσιο κινείται η πρόταση για κλιμακωτή μείωση των βασικών μισθών που εμφανίστηκε ξαφνικά την περασμένη βδομάδα.

Ένα προφανές πρόβλημα με αυτή την πρόταση είναι ότι ανατρέπει την ιεραρχία στους μισθούς. Ένας μισθός €2.000 θα μειωθεί κατά 1% στα €1.980, ενώ ένας μισθός €1.999 θα μείνει αναλλοίωτος. Όμως αυτό είναι σχετικά μικρό πρόβλημα που θα μπορούσε να επιλυθεί με κάποιες ρυθμίσεις. Το πιο μεγάλο πρόβλημα είναι ότι αυτή η πρόταση δεν εξυπηρετεί το στόχο της κοινωνικής δικαιοσύνης τον οποίο υποθέτω στοχεύει. Ο μισθός δεν αποτελεί ασφαλή ένδειξη της οικονομικής κατάστασης ενός ατόμου ή μιας οικογένειας. Ένας 50χρονος οικογενειάρχης με πολλά χρόνια υπηρεσίας μπορεί να παίρνει ψηλότερο μισθό από ένα νεοπροσληφθέντα 25χρονο, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι έχει μεγαλύτερη οικονομική άνεση. Κάποιος που αφιέρωσε πολλά χρόνια και χρήματα (διάβαζε δάνεια) σε σπουδές μπορεί να έχει ψηλότερο μισθό από κάποιον μη πτυχιούχο, όμως αυτό είναι επιβράβευση των κόπων και των προσόντων του και δεν τον καθιστά προνομιούχο.

Η αναδιανομή εισοδήματος είναι ένας θεμιτός στόχος κάθε κράτους που επιτυγχάνεται κυρίως μέσω του προοδευτικού συστήματος φορολογίας και της παροχής χορηγιών και επιδομάτων στη βάση της ανάγκης. Δεν μπορεί όμως κάθε πολιτική του κράτους να έχει αναδιανεμητική διάσταση. Κάτι τέτοιο περιπλέκει αχρείαστα το σχεδιασμό πολιτικής και δημιουργεί στρεβλώσεις και αδικίες. Αν η κυβέρνηση πιστεύει ότι οι μισθολογικές κλίμακες του δημοσίου είναι άδικες, μπορεί να θέσει θέμα αναθεώρησής τους. Οι ευκαιριακές και επιλεκτικές προσαρμογές μόνο προβλήματα δημιουργούν.

Πολίτης, 28/11/2010

Δεν υπάρχουν σχόλια: