18 Δεκεμβρίου 2009

Το ελληνικό μοντέλο

Το Ελληνικό δημόσιο βρίσκεται σε δεινή οικονομική κατάσταση. Το δημοσιονομικό έλλειμμα φέτος θα φτάσει το 12.7%, ενώ οι συνεχείς αναθεωρήσεις των εκτιμήσεων προς τα κάτω έχουν πλήξει την εικόνα της χώρας στα μάτια των εταίρων της και των διεθνών πιστωτών. Ο ίδιος ο Έλληνας πρωθυπουργός παραδέχτηκε ότι "σήμερα το μεγαλύτερο έλλειμμά μας είναι αυτό της αξιοπιστίας" και ότι "για τον λόγο αυτόν οι διεθνείς αγορές θέλουν να δουν πράξεις, όχι λόγια".

Ο κος Παπανδρέου φαίνεται να είναι αποφασισμένος να προχωρήσει σε πράξεις. Έχει προτείνει ένα τολμηρό και φιλόδοξο σχέδιο που αποσκοπεί μεταξύ άλλων στην πάταξη της διαφθοράς, τη σταδιακή συρρίκνωση του δημόσιου τομέα και την αύξηση των κρατικών εσόδων μέσω της μείωσης της φοροδιαφυγής. Εξίσου σημαντικό είναι αυτό που δεν προβλέπεται από το σχέδιο του κου Παπανδρέου. Οι Ευρωπαίοι εταίροι και οι διεθνείς πιστωτές προέτρεπαν την Ελλάδα να προχωρήσει σε μειώσεις μισθών και παροχών του δημοσίου κατά το πρότυπο της Ιρλανδίας. Ο κος Παπανδρέου αγνόησε αυτές τις προτροπές κάνοντας αναφορά σε "ελληνικό μοντέλο" εξόδου από τη δημοσιονομική κρίση.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται να έχουν δώσει περίοδο χάριτος ενός έτους στον κο Παπανδρέου για να μπορέσει να αποδείξει ότι το σχέδιό του θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Όμως οι δηλώσεις διάφορων Ευρωπαίων αξιωματούχων δεν δείχνουν ιδιαίτερη αισιοδοξία. Ούτε και οι διεθνείς αγορές έχουν πειστεί, αφού η Standard & Poor's ακολούθησε τη Fitch υποβαθμίζοντας την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδος και χαρακτηρίζοντας τα μέτρα της κυβέρνησης ως ανεπαρκή.

Οι επιλογές του κου Παπανδρέου έχουν προσδώσει και πολιτικο-ιδεολογικό χρώμα στο θέμα. Το σχέδιο της Ελληνικής κυβέρνησης δεν υιοθετεί πλήρως τις διεθνώς αποδεκτές "νεοφιλελεύθερες" πρακτικές αντιμετώπισης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων αλλά επιχειρεί μια διαφορετική, λιγότερο σκληρή προσέγγιση. Αν τα μέτρα της κυβέρνησης Παπανδρέου αποδώσουν, πολλοί θα μιλούν για τη σοσιαλιστική απάντηση στις νεοφιλελεύθερες συνταγές λιτότητας.

Ανεξάρτητα όμως από την πολιτική πτυχή του θέματος, η ουσία είναι ότι ο κος Παπανδρέου έχει αναλάβει ένα μεγάλο ρίσκο. Οι στόχοι της πάταξης της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής είναι ασφαλώς σωστοί, όμως είναι πολύ δύσκολο να υπάρχξουν απτά αποτελέσματα μέσα στο πλαίσιο των πιεστικών (για να μην πω ασφυκτικών) χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί. Η φοροδιαφυγή δεν είναι απλώς θέμα επιβολής νόμων. Οι πολίτες μιας χώρας πολύ πιο εύκολα θα δεχτούν να καταβάλουν φόρους όταν γνωρίζουν ότι τα λεφτά τους χρησιμοποιούνται σωστά και όταν το κράτους τους προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες. Ο καλύτερος τρόπος μείωσης της φοροδιαφυγής είναι η χρηστή διοίκηση και η πάταξη της διαφθοράς. Δυστυχώς ο δρόμος που πρέπει να διανύσει η Ελλάδα (και σε κάπως μικρότερο βαθμό και η Κύπρος) είναι πολύ μακρύς.

Πολίτης, 20/12/2009

Δεν υπάρχουν σχόλια: