25 Οκτωβρίου 2009

Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων

Η διαχείριση της οικονομίας κατά το τελευταίο έτος ανέδειξε δύο σημαντικά συστημικά προβλήματα: την παραγωγή υπεραισιόδοξων προβλέψεων από το Υπουργείο Οικονομικών και την αδυναμία διαμόρφωσης μιας μακρόπνοης οικονομικής στρατηγικής. Τα προβλήματα αυτά δεν είναι καινούρια και δεν αφορούν μόνο την παρούσα κυβέρνηση. Η άσκηση πιέσεων στους τεχνοκράτες για να βγάζουν αριθμούς που να βολεύουν την εκάστοτε κυβέρνηση είναι συνηθισμένη τακτική (την είχα επικρίνει ξανά από τις στήλες του "Π" το 2002). Η έλλειψη συντονισμού και συνέπειας στην άσκηση οικονομικής πολιτικής είναι επίσης ο κανόνας παρά η εξαίρεση. Οι πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας εκλέγονται για να διαχειριστούν το Κυπριακό και όχι την οικονομία. Η οικονομική πολιτική που παρουσιάζεται στα εκλογικά τους προγράμματα είναι κατά κανόνα επιφανειακή και η εφαρμογή της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το δυναμισμό και την πρωτοβουλία των αρμόδιων υπουργών. Οι συχνές αλλαγές υπουργών οδηγούν και σε συχνές αλλαγές πολιτικών και προτεραιοτήτων και παρατηρείται δυσχέρεια στη λήψη σημαντικών αποφάσεων.

Τα προβλήματα αυτά αναδεικνύουν την ανάγκη δημιουργίας ενός καινούριου και ανεξάρτητου φορέα ο οποίος να είναι σε θέση να παρακολουθεί την πορεία της οικονομίας, να παράγει προτάσεις πολιτικής και να υποστηρίζει με αξιόπιστες μελέτες και στοιχεία το δημόσιο διάλογο πάνω στα μεγάλα θέματα που απασχολούν τον τόπο. Τέτοιας μορφής συμβουλευτικά όργανα υπάρχουν σε πολλές χώρες, όπως για παράδειγμα τα Συμβούλια Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) που υπάρχουν στην Ελλάδα, τη Γερμανία, τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και αλλού. Οι ακριβείς αρμοδιότητες, η δομή, η στελέχωση και ο τρόπος αξιοποίησης αυτών των Συμβουλίων διαφέρουν από χώρα σε χώρα και οι εμπειρίες των άλλων χωρών μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για τη δημιουργία ενός Συμβουλίου που να ταιριάζει στα δεδομένα της Κύπρου. Είναι όμως απαραίτητο ένα τέτοιο Συμβούλιο να είναι σωστά στελεχωμένο και να έχει τους απαραίτητους πόρους ώστε να είναι οικονομικά και πολιτικά ανεξάρτητο.

Το προσφερόμενο πεδίο δράσης ενός ΣΟΕ είναι ευρύ. Εκτός από την παρακολούθηση της γενικής πορείας της οικονομίας και των δημόσιων οικονομικών, το ΣΟΕ θα μπορεί να συμβάλει στο δημόσιο διάλογο σε μεγάλα ζητήματα όπως την κοινωνική ασφάλιση, την ενεργειακή πολιτική, το σύστημα υγείας, τη φορολογική πολιτική, την απασχόληση, την έρευνα και καινοτομία. Ο υποτονικός δημόσιος διάλογος πάνω σε αυτά τα θέματα μπορεί να αναβαθμιστεί με περισσότερη και ποιοτικότερη πληροφόρηση και με μια πιο επιστημονική προσέγγιση. Η διαφάνεια και η ανοιχτή διαβούλευση οδηγούν σε ορθότερες αποφάσεις και συνάμα αποτελούν απαραίτητα στοιχεία μιας υγιούς και ζωντανής δημοκρατίας.

Πολίτης, 25/10/2009

Δεν υπάρχουν σχόλια: