23 Μαΐου 2010

Πέρα από το δημοσιονομικό

Το θέμα των μέτρων για τη δημοσιονομική εξυγίανση κυριαρχεί στα οικονομικά φύλλα των εφημερίδων εδώ και αρκετούς μήνες. Όχι αδίκως, αφού η κατάσταση είναι σοβαρή και η ανάγκη λήψης μέτρων κάτι περισσότερο από επιτακτική. Η αναποφασιστικότητα της κυβέρνησης διογκώνει το πρόβλημα και καθιστά ολοένα και πιο δύσκολη την αντιμετώπισή του. Την περασμένη βδομάδα ο Υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε το τέταρτο (αν μετρώ σωστά) πακέτο μέτρων σε διάστημα έξι μηνών. Και από αυτό το πακέτο απουσιάζουν τα μέτρα εκείνα που θα οδηγήσουν σε μόνιμη μείωση του κρατικού μισθολογίου. Η προβλέπομενη μείωση των δαπανών για το 2010 θα βασιστεί κυρίως σε προσωρινού χαρακτήρα εξοικονομήσεις.

Η ατολμία που επιδεικνύει η κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική γιατί το δημοσιονομικό δεν είναι το μόνο πρόβλημα που χρήζει άμεσης διαχείρισης. Υπάρχει μια σειρά άλλων μεγάλων ζητημάτων στα οποία πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας χωρίς καθυστέρηση. Πρώτο ανάμεσά τους είναι το ασφαλιστικό. Η περσινή μεταρρύθμιση με την αύξηση των εισφορών για το ΤΚΑ ήταν ένα πρώτο βήμα αλλά δεν ήταν αρκετό, κάτι που έχει επισημανθεί από την ΕΕ και από αλλού. Η αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης είναι αναπόφευκτη και όσο περισσότερο την καθυστερούμε τόσο πιο επώδυνη θα είναι όταν αναγκαστούμε τελικά να την υιοθετήσουμε. Το συνταξιοδοτικό πρόβλημα είναι ιδιαίτερα οξύ στους ημικρατικούς οργανισμούς και απειλεί και την ίδια τη βιωσιμότητά τους.

Ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο είναι αυτό της υγείας. Το ΓΕΣΥ πάει από αναβολή σε αναβολή και είναι αμφίβολο αν θα εφαρμοστεί ποτέ. Η οικονομική στενότητα των ημερών σπρώχνει όλο και περισσότερους πολίτες στα δημόσια νοσοκομεία, ενώ η γήρανση του πληθυσμού αναμένεται να δημιουργήσει ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις τα επόμενα χρόνια. Τα δημόσια νοσηλευτήρια δύσκολα θα μπορέσουν να ανταποκριθούν και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας θα μειωθεί ακόμα περισσότερο. Το κράτος θα αντιμετωπίσει έντονες πιέσεις να βελτιώσει την κατάσταση και οι λύσεις θα είναι πολύ ακριβές.

Λόγω της αδυναμίας του κράτους να προγραμματίσει έγκαιρα, όλα αυτά θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε μια περίοδο που η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση και οι προοπτικές για γρήγορη επάνοδο σε ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης είναι περιορισμένες. Η ευφορία των τελευταίων μερικών ετών και το άφθονο φθηνό χρήμα έχουν οδηγήσει σε υπερβολική αύξηση τιμών και μισθών, σε υπερκατανάλωση και ψηλά επίπεδα χρέους για τα Κυπριακά νοικοκυριά. Η ιδιωτική κατανάλωση δεν μπορεί πλέον να αποτελεί την ατμομηχανή της ανάπτυξης. Η παραγωγικότητα πρέπει να αυξηθεί με τη συγκράτηση των μισθών και με επενδύσεις σε τεχνολογία και υποδομές, ώστε η οικονομία μας να μπορεί να παράγει ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες σε λογικές τιμές. Για να επιτευχθούν όλα αυτά απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας από νοικοκυριά, εργαζόμενους, εμπορευόμενους και επιχειρήσεις. Το καταναλωτικό πάρτυ έχει τελειώσει, καιρός για επιστροφή στη δουλειά.

Πολίτης, 23/5/2010

Δεν υπάρχουν σχόλια: