16 Νοεμβρίου 2003

Για τη φορολογία των οχημάτων

Η φορολογία των οχημάτων είναι καθαρά φοροεισπρακτική πολιτική. Αποφέρει έσοδα που χρησιμοποιούνται στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Για ένα κράτος που αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες στην είσπραξη φόρων - και ειδικά του φόρου εισοδήματος - η φορολογία των οχημάτων δεν είναι κακή πολιτική. Είναι μια σταθερή πηγή εσόδων που αντλείται από όλους τους πολίτες, περιλαμβανομένων και αυτών που διαφεύγουν άλλων φορολογιών. Είναι επίσης προοδευτική φορολογία, αφού οι φορολογικοί συντελεστές αυξάνονται με την αξία του αυτοκινήτου.
Δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι οι συντελεστές είναι υπερβολικά ψηλοί. Και ορθά η κυβέρνηση μελετά την αναθεώρησή τους. Μαζί με τη μείωση των συντελεστών η κυβέρνηση προτείνει και μια άλλη σημαντική αλλαγή: τον υπολογισμό της φορολογίας στη βάση του κυβισμού αντί σαν ποσοστό επί της αξίας του αυτοκινήτου. Η πρόταση αυτή έχει δύο πλεονεκτήματα. Πρώτον, περιορίζει τη φοροδιαφυγή, αφού ο υπολογισμός του φόρου είναι απλός και δύσκολα μπορεί κάποιος να τον αποφύγει. Δεύτερον, καταργεί την επιβολή φορολογίας στα διάφορα έξτρα που συντείνουν στην ασφάλεια των επιβατών, όπως είναι οι αερόσακοι και τα φρένα ABS. Για αυτούς τους λόγους αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες επιβάλλουν φορολογία με βάση τον κυβισμό.
Υπάρχουν όμως και μειονεκτήματα. Για να καθοριστούν φορολογικοί συντελεστές με βάση τον κυβισμό τα οχήματα πρέπει να χωριστούν σε κατηγορίες. Οι ομαδοποιήσεις αυτές είναι κατ' ανάγκην αυθαίρετες και ως αποτέλεσμα γίνονται αντικείμενο πιέσεων και παζαρέματος. Η κατηγορία στην οποία θα καταταχθεί ένα όχημα μπορεί να έχει τεράστιες επιπτώσεις στην τελική τιμή και κατ' επέκταση στις πωλήσεις του. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στην Κύπρο που οι διαφορές μεταξύ συντελεστών είναι μεγάλες. Είναι εμφανές ότι οι πιέσεις και τα συμφέροντα έπαιξαν το ρόλο τους στην ομαδοποίηση που προτείνει η κυβέρνηση. Δύσκολα μπορεί κανείς διαφορετικά να εξηγήσει την ύπαρξη της ευρύτατης κατηγορίας των 1650-2250 κυβικών. Αυτά τα προβλήματα μπορούν να αμβλυνθούν σε μεγάλο βαθμό με τη δημιουργία περισσότερων κατηγοριών ώστε η κλιμακωτή αύξηση των συντελεστών να είναι πιο σταδιακή.
Το πρόβλημα με την υιοθέτηση του κυβισμού ως βάση υπολογισμού της φορολογίας είναι ακόμα πιο οξύ στην περίπτωση των μεταχειρισμένων. Τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα έρχονται στην Κύπρο με τιμή εισαγωγής κατά πολύ χαμηλότερη από αυτή των αντίστοιχων καινούριων. Δεν υπάρχει καμία λογική ένα αυτοκίνητο που εισάγεται στην τιμή των δύο χιλιάδων λιρών να πληρώνει τον ίδιο φόρο με ένα όχημα των επτά ή οκτώ χιλιάδων απλώς και μόνο επειδή έχουν τον ίδιο κυβισμό. Μια τέτοια πολιτική θα πλήξει την αγορά μεταχειρισμένου η οποία έχει εξυπηρετήσει αφάνταστα τους καταναλωτές τα τελευταία δέκα χρόνια. Η επιλογή του ποιοτικού μεταχειρισμένου έλυσε τα χέρια χιλιάδων οικογενειών - κυρίως των χαμηλών οικονομικών στρωμάτων - και συνέβαλε ταυτόχρονα στη συγκράτηση των τιμών και την βελτίωση της ποιότητας των καινούριων οχημάτων.
Ο υπολογισμός του φόρου στη βάση του κυβισμού είναι δίκαιος μόνο στο βαθμό που ο κυβισμός ενός οχήματος αντικατοπτρίζει την χρηματική του αξία. Αν η κυβέρνηση επιμένει στη φορολογία με βάση τον κυβισμό, θα πρέπει τουλάχιστον να προβεί σε ορισμένες ρυθμίσεις ώστε να μην τεθούν εκτός αγοράς ολόκληρες κατηγορίες οχημάτων.

Πολίτης, 16/11/2003

Δεν υπάρχουν σχόλια: