Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες οι τελειόφοιτοι των λυκείων μας δηλώνουν τις προτιμήσεις τους ανάμεσα στα διάφορα πανεπιστήμια και κλάδους σπουδών. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος οι περισσότεροι από αυτούς θα ακούσουν δεκάδες φορές από γονείς, συγγενείς και φίλους παραινέσεις όπως την πιο πάνω. Και όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος οι περισσότεροι θα ακολουθήσουν αυτές τις συμβουλές.
Και ποιος τους αδικεί, αφού το επάγγελμα του δασκάλου προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα: ψηλές απολαβές, ζηλευτό ωράριο, άμεση και εξασφαλισμένη διά βίου εργοδότηση. Φυσιολογικά η δημοτική εκπαίδευση απορροφά πολλούς από τους πιο αξιόλογους νέους μας. Δύο είναι τα ερωτήματα που τίθενται. Πρώτον, είναι αυτός ο καλύτερος τρόπος επιλογής εκπαιδευτικών για τα σχολεία μας; Και δεύτερον, είναι αυτός ο καλύτερος τρόπος αξιοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού της οικονομίας μας;
Η παιδεία είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την κοινωνία και την οικονομία και η σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας απαιτεί ικανούς και αφοσιωμένους δασκάλους. Η κοινωνία μας κατέστησε το επάγγελμα του δασκάλου πολύ ελκυστικό προσδοκώντας να προσελκύσει τους καλύτερους νέους στο επάγγελμα. Και χωρίς αμφιβολία τα κατάφερε. Οι δάσκαλοι που παράγει το υφιστάμενο σύστημα είναι χωρίς αμφιβολία ικανότατοι αφού είναι οι καλύτεροι μαθητές των λυκείων μας.
Όμως κάπου μας διέφυγε μια πολύ σημαντική λεπτομέρεια: ότι οι καλύτεροι μαθητές δεν γίνονται κατ' ανάγκην οι καλύτεροι δάσκαλοι. Οι καλύτεροι δάσκαλοι είναι αυτοί που επιλέγουν το επάγγελμα γιατί έχουν μεράκι και διάθεση να δουλέψουν με τα παιδιά. Αντί αυτού το σύστημα ωθεί στη δημοτική εκπαίδευση πολλούς νέους και, κυρίως, νέες οι οποίοι παρασυρόμενοι από κοινωνικές και οικογενειακές πιέσεις απλά επιζητούν την εξασφάλιση. Πολλοί από αυτούς καταλήγουν να φθίνουν σε ένα χώρο που δεν τους γεμίζει, ενώ θα μπορούσαν να είχαν διαπρέψει σαν επιστήμονες, ερευνητές, ή επιχειρηματίες. Από την άλλη, νέοι που θα μπορούσαν να γίνουν εξαίρετοι παιδαγωγοί αποκλείονται από το επάγγελμα διότι δεν είναι ατσίδες στα μαθηματικά ή διότι δεν μπορούσαν να πληρώνουν φροντιστήριο για να τους προετοιμάσει για τις προεισαγωγικές.
Θεωρώ την κατάσταση αυτή ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος μας σήμερα. Ένα πρόβλημα που περνά ουσιαστικά απαρατήρητο, ίσως γιατί ο αντίκτυπος δεν είναι άμεσος. Όμως οι μακροχρόνιες προεκτάσεις είναι ανυπολόγιστες. Ας αναλογιστούμε μόνο ότι κάθε νέος που επιλέγει σήμερα τη δημοτική εκπαίδευση για να εξασφαλιστεί, αποστερεί τον τόπο από την προσφορά του σε άλλους τομείς για τα επόμενα 30 με 40 χρόνια.
Το θετικό είναι ότι η κατάσταση μπορεί εύκολα να ανατραπεί, εφόσον βέβαια υπάρχει η πολιτική βούληση. Το πρώτο βήμα είναι να τεθεί τέρμα στην εξασφαλισμένη εργοδότηση. Οι θέσεις εργασίας στη δημοτική εκπαίδευση πρέπει να ανοιχτούν στον ανταγωνισμό όπως συμβαίνει με όλους τους άλλους τομείς της οικονομίας. Ταυτόχρονα θα πρέπει να ξεκινήσει μια διαδικασία ευθυγράμμισης των όρων εργασίας στη δημοτική εκπαίδευση με αυτούς που επικρατούν σε άλλους τομείς της οικονομίας. Με τα μέτρα αυτά θα αποκατασταθεί η ισορροπία στα παρεχόμενα κίνητρα και ο κάθε νέος θα επιλέγει την καριέρα της προτίμησής του με κριτήριο την κλίση και τις ικανότητες του και όχι αποκλειστικά την επαγγελματική εξασφάλιση.
Πολίτης, 17/2/2002
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου