Στη ζώνη του λυκόφωτος

Η Κυπριακή οικονομία μόλις έχει υποβαθμιστεί από τους S&P και όλοι αναμένουν ανάλογες υποβαθμίσεις από τους Moody's και Fitch. Το ποσοστό ανεργίας ανέβηκε τον Οκτώβριο στο 7,3%, ανατρέποντας τις προηγούμενες τάσεις σταθεροποίησης και μείωσης. Η αναιμική ανάπτυξη του 1,5% και 2,2% που προβλέπεται για το 2011 και 2012 σημαίνει ότι η ανεργία θα παραμείνει σε ψηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το δημοσιονομικό έλλειμμα το 2010 θα είναι για δεύτερη συνεχή χρονιά κοντά στο 6%. Το δημόσιο χρέος που ήταν στο 48% του ΑΕΠ to 2008 θα προσεγγίσει το 62% το τέλος του 2010 και προβλέπεται να ανέλθει στο 68% το 2012. Τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα δημοσιονομικά δεδομένα είναι δυσοίωνα λόγω του ασήκωτου βάρους των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει το κράτος για συντάξεις.

Θα περίμενε κανείς ότι σε μια χώρα που έχει να αντιμετωπίσει αυτά τα δεδομένα η κυβέρνηση θα έβαζε το κεφάλι κάτω για να σχεδιάσει και να προτείνει τομές. Όμως εδώ είναι Κύπρος, και στο κυβερνητικό στρατόπεδο φαίνεται να επικρατεί μια περίεργη ευφορία. Ο Υπουργός Οικονομικών μόνο που δεν άνοιξε σαμπάνιες μετά την υποβάθμιση από την S&P γιατί ο οίκος αξιολόγησης είχε αναδείξει τους κινδύνους που αντιμετωπίζει το τραπεζικό σύστημα ως τον κύριο λόγο της υποβάθμισης, κάνοντας μόνο μια μικρή αναφορά στο δημοσιονομικό πρόβλημα. Ακόμα όλοι προσπαθούμε να καταλάβουμε πώς οι εκτιμήσεις των S&P άλλαξαν τόσο δραματικά από τον Ιούνιο, όταν το δημοσιονομικό είχε αναδειχτεί ως το μείζον πρόβλημα. Προσπαθούμε ακόμα να καταλάβουμε πώς οι S&P πείστηκαν ότι ο προϋπολογισμός του 2011 θα επιτύχει το στόχο της μείωσης του ελλείμματος στο 4,5% τη στιγμή που ο κατατεθείς προϋπολογισμός προβλέπει έλλειμμα 5,4% και ακόμα και σήμερα (σχεδόν ένα μήνα αργότερα) δεν έχουν ακόμα συμφωνηθεί επιπρόσθετα μέτρα που θα κατεβάσουν το έλλειμμα στο 4,5%. Με ποιους μίλησαν οι S&P και τι άκουσαν;

Τις τελευταίες μέρες η κυβέρνηση πανηγυρίζει γιατί νιώθει δικαιωμένη για την πρόβλεψή της για έλλειμμα κάτω του 6% το 2010. Όμως στον προϋπολογισμό του 2010 το προβλεπόμενο έλλειμμα ήταν 4,5%, και όχι 6%. Αν δε ευσταθούν κάποιες αναφορές στον τύπο ότι το 6% επιτεύχθηκε με (σιωπηρό) ενδοκυβερνητικό δανεισμό €300 εκατομμυρίων, αυτό σημαίνει ότι μπαίνουμε σε πολύ επικίνδυνα μονοπάτια. Γιατί μπορεί ο ενδοκυβερνητικός δανεισμός να μην προσμετράται στον υπολογισμό του ελλείμματος, δεν παύει όμως να είναι υποχρέωση που κάποτε θα πρέπει να αποκατασταθεί.

Η ζώνη του λυκόφωτος είναι το βαθύτερο επίπεδο του ωκεανού όπου μπορεί να φτάσει το φως. Μεταφορικά αναφέρεται στις γκρίζες ζώνες μεταξύ δύο περιοχών ή καταστάσεων, π.χ. της φαντασίας και της πραγματικότητας. Η ζώνη του λυκόφωτος δεν είναι καλός προορισμός για μια οικονομία.

Πολίτης, 5/12/2010