25 Μαΐου 2003

Οι βαθιές ρίζες της θεσμικής διαφθοράς

Πριν ένα ακριβώς χρόνο (19/5/2002) από αυτό το χώρο είχα επικρίνει την πρακτική του διαμοιρασμού των θέσεων του δημοσίου στους εκλεκτούς των κομμάτων. Παραλληλίζοντας το φαινόμενο αυτό με τη συμπεριφορά ενός καρτέλ, την είχα χαρακτηρίσει ως "σιωπηρή συμπαιγνία των κομμάτων". Μια συμπαιγνία που αποσκοπεί στον κομματικό έλεγχο της δημόσιας υπηρεσίας και την εξόφληση χρεών από τα κόμματα προς τους υποστηρικτές τους. Χρησιμοποίησα το χαρακτηρισμό της συμπαιγνίας γιατί ήθελα να τονίσω το γεγονός ότι η πρακτική αυτή δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο κάποιας συγκεκριμένης πολιτικής παράταξης, αλλά αποτελεί την ενσάρκωση μιας νοσηρής νοοτροπίας που ευδοκιμεί σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα και όλους τους ιδεολογικούς χώρους.

Πριν ένα χρόνο η τοποθέτηση αυτή ίσως φάνηκε κυνική και άδικη. Στο κάτω-κάτω, τα κόμματα της τότε αντιπολίτευσης δεν είχαν δοκιμαστεί στο πρόσφατο παρελθόν. Σήμερα όμως, τρεις μόλις μήνες μετά την αλλαγή διακυβέρνησης, ακόμα και ο πλέον καλοπροαίρετος παρατηρητής θα πρέπει να έχει πεισθεί ότι η σήψη των θεσμών έχει ρίζες βαθιές αλλά και πλατιές. Οι θέσεις του δημοσίου εξακολουθούν να παραχωρούνται στους εκλεκτούς των κομμάτων΄ το μόνο που φαίνεται να έχει αλλάξει είναι η κομματική απόχρωση των παραληπτών. Το παζάρι που βλέπουμε να εξελίσσεται αυτές τις μέρες για τους επικείμενους διορισμούς στα συμβούλια των ημικρατικών οργανισμών αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της νοσηρής πρακτικής. Από τη μια φουντώνουν οι διακομματικές κόντρες στην προσπάθεια για εξασφάλιση όσο το δυνατό μεγαλύτερης εκπροσώπησης, ενώ από την άλλη εντείνονται οι ενδοκομματικές διεργασίες για τον καταρτισμό των καταλόγων αυτών που θα ανταμειφθούν για την υπηρεσία τους στο κόμμα.

Υπάρχει όμως καλύτερος τρόπος. Θα πρέπει επιτέλους να καταργηθούν οι κομματικές ποσοστώσεις και να αφαιρεθεί από τα κόμματα το αποκλειστικό δικαίωμα υπόδειξης υποψηφίων. Η αναζήτηση πρέπει να επεκταθεί σε χώρους πέραν των κομματικών στεγανών. Θα πρέπει να δοθεί σε ανεξάρτητες οργανώσεις, επαγγελματικούς συνδέσμους και άλλους μη κυβερνητικούς οργανισμούς η ευκαιρία να προτείνουν άτομα που διαθέτουν τα προσόντα και την ακεραιότητα χαρακτήρος που απαιτούνται για την υπηρεσία σε καίρια πόστα του δημοσίου. Και όσοι θέλουν να προτείνουν υποψήφιους, ας παραδώσουν μαζί με το όνομα και ένα βιογραφικό σημείωμα με τα προσόντα που καθιστούν το άτομο αυτό κατάλληλο για την θέση για την οποία προτείνεται.

Οι οιωνοί δεν είναι καλοί, όμως υπάρχει χρόνος. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει τη φήμη ανθρώπου που πιστεύει στην αξιοκρατία. Κατά την διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας είχε θέσει την καταπολέμηση του ρουσφετιού ως πρωταρχικό του στόχο. Ο Κύπριος ψηφοφόρος τον εξέλεξε εν μέρει γιατί πίστεψε ότι αυτή του την δέσμευση. Ο κ. Παπαδόπουλος έχει μπροστά του μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αποδείξει στους ψηφοφόρους ότι διαθέτει την πολιτική βούληση να μετατρέψει την προσωπική του προσήλωση στην αξιοκρατία σε πολιτική πράξη. Να είναι βέβαιος ότι μια τέτοια στάση θα βρει απήχηση σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης.

Πολίτης, 25/5/2003