Θα περίμενε κανείς ότι το φιάσκο με την επιβολή πλαφόν στην τιμή των καυσίμων θα οδηγούσε το Υπουργείο Εμπορίου σε μια πιο προσεκτική προσέγγιση στο θέμα της ρύθμισης τιμών. Κι όμως, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Το Υπουργείο - συνεπικουρούμενο από την Επιτροπή Εμπορίου της Βουλής και τους σύνδεσμους καταναλωτών - επιδιώκει να αποκτήσει διερευμένες εξουσίες επιβολής ανώτατων χονδρικών τιμών σε βασικά καταναλωτικά αγαθά. Σε ένα ακόμα θέμα (μετά τη Eurocypria και τη Cyta) προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να παρακάμψουμε το Ευρωπαϊκό κεκτημένο. Προφανώς εμείς ξέρουμε καλύτερα.
Το Ευρωπαϊκό κεκτημένο δεν επιτρέπει την παρέμβαση του κράτους στις αγορές για σκοπούς ρύθμισης τιμών εκτός σε συγκεκριμένες περιπτώσεις όπου αποδεδειγμένα δεν υπάρχουν συνθήκες ανταγωνισμού (π.χ. στις τηλεπικοινωνίες). Αυτή η πολιτική δεν εφαρμόστηκε για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να εκμεταλλεύονται τους καταναλωτές αλλά γιατί η εμπειρία πολλών δεκαετιών έδειξε ότι η πολιτική της ρύθμισης των τιμών από το κράτος είναι αναποτελεσματική και δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα λύνει. Οι κρατικές υπηρεσίες δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν τα δεδομένα της αγοράς και φυσιολογικά υποπίπτουν σε λάθη, καθορίζοντας τιμές που είναι είτε υπερβολικά ψηλές είτε υπερβολικά χαμηλές. Οι υπερβολικά χαμηλές τιμές οδηγούν σε μείωση της ποιότητας των προσφερομένων αγαθών και υπηρεσιών ή/και δημιουργούν προβλήματα στην ομαλή διάθεσή τους στην αγορά. Οι υπερβολικά ψηλές τιμές αφαιρούν κάθε πίεση από τις εταιρείες να ανταγωνιστούν αφού έχουν πλέον τη σφραγίδα νομιμοποίησης των κρατικών υπηρεσιών.
Στο Υπουργείο Εμπορίου φαίνεται ότι νοσταλγούν τις παλιές εποχές που καθόριζαν τις τιμές στη βάση του συστήματος PNBS. Όμως το PNBS είναι πίσω από πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η αγορά. Το σύστημα εγγυόταν στις εταιρείες ποσοστό απόδοσης 12%, ένα εξωφρενικό ποσοστό για μια αγορά με μηδαμινό επιχειρηματικό ρίσκο. Οι εταιρείες πετρελαιοειδών εθίστηκαν στο εύκολο και σίγουρο κέρδος και ουδέποτε ανέπυξαν κουλτούρα ανταγωνισμού. Η λογική του εγγυημένου ποσοστού απόδοσης τις οδήγησε να φορτωθούν μεγάλα λειτουργικά κόστη τα οποία μεταφέρονταν με κρατική ρύθμιση στους ώμους του καταναλωτή. Τα πρατήρια πολυτελείας σε κεντρικές λεωφόρους είναι κατάλοιπα αυτής της λανθασμένης πολιτικής, την οποία πληρώνουμε μέχρι σήμερα.
Αν το Υπουργείο Εμπορίου θέλει να μειωθούν οι τιμές των καυσίμων, ας ενθαρρύνει την είσοδο νέων ανταγωνιστών στην αγορά. Σε πολλές χώρες πωλούνται καύσιμα στις υπεραγορές, σε τιμές αρκετά χαμηλότερες από τα πρατήρια. Μπορεί να τροχιοδρομηθεί η δημιουργία νέων, μικρών πρατηρίων στα περίχωρα των πόλεων τα οποία θα έχουν χαμηλότερο λειτουργικό κόστος και θα μπορούν να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές. Η πίεση του ανταγωνισμού προσφέρει τις καλύτερες προοπτικές μείωσης των τιμών που βρίσκονται σε ψηλότερα του κανονικού επίπεδα.
Πολίτης, 21/3/2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου