Κυβέρνηση και Βουλή προσπαθούν αυτή την περίοδο να διορθώσουν κάποιες από τις στρεβλώσεις που αφορούν συντάξεις προς δημόσιους υπαλλήλους και πολιτειακούς αξιωματούχους. Μία από τις πιο προκλητικές στρεβλώσεις είναι οι πολλαπλές συντάξεις. Η κατάργηση αυτού του φαινόμενου είναι επιβεβλημένη για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, έστω κι αν οι εξοικονομήσεις που θα προκύψουν είναι περιορισμένες.
Η δεύτερη στρέβλωση είναι ο υπολογισμός της σύνταξης στη βάση του τελευταίου μισθού. Η πρακτική αυτή είναι πολύ ζημιογόνα. Πέρα από το προφανές οικονομικό κόστος, έχει οδηγήσει στην εμπέδωση μιας κουλτούρας όπου οι προαγωγές γίνονται με τη σειρά ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι να επωφεληθούν από τις αυξημένες συντάξεις. Αυτό΄καταργεί την αξιοκρατία και αποβαίνει σε βάρος της σωστής λειτουργίας των κρατικών υπηρεσιών.
Η διόρθωση των δύο στρεβλώσεων - αν τελικά επιτευχθεί - θα είναι ασφαλώς ένα βήμα προς τα εμπρός. Όμως η προσέγγιση που ακολουθείται είναι αποσπασματική και επιλεκτική. Υπάρχουν και άλλες χτυπητές στρεβλώσεις, όπως το συντάξιμο των επιδομάτων παραστάσεως, οι οποίες δυστυχώς δεν φαίνεται να συζητούνται. Πιο γενικά, η όλη προσπάθεια επικεντρώνεται στη θεραπεία των συμπτωμάτων χωρίς να αγγίζει τη γενεσιουργό αιτία του προβλήματος. Το κύριο πρόβλημα είναι ότι δίνονται συντάξεις χωρίς να γίνεται καμία συνεισφορά από μέρους των εργαζομένων. Η συνεχής αύξηση του αριθμού των συνταξιούχων δημοσίων υπαλλήλων συνεπάγεται όλο και μεγαλύτερες πληρωμές από τα ταμεία του κράτους χωρίς να υπάρχουν αντίστοιχες εισροές για να τις αντισταθμίσουν. Αυτή είναι η ωρολογιακή βόμβα στην οποία αναφέρθηκε πολλές φορές ο Υπουργός Οικονομικών.
Δεν είμαστε η μόνη χώρα στον κόσμο που αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα. Όλοι γνωρίζουμε για την Ελλάδας, υπάρχουν όμως και πολλά άλλα παραδείγματα. Στις ΗΠΑ πολλές πολιτείες έχουν γονατίσει υπό το βάρος των συνταξιοδοτικών τους υποχρεώσεων προς τους πρώην υπαλλήλους τους, σε σημείο που - σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα των New York Times - μερικές εξετάζουν το ενδεχόμενο πτώχευσης για να μειώσουν τις υποχρεώσεις τους.
Εμείς δεν έχουμε φτάσει ακόμα σε αυτό το σημείο, όμως εκεί οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια. Τις λεπτομέρειες θα τις καταδείξει σύντομα η αναλογιστική μελέτη που ετοιμάζεται για λογαριασμό της κυβέρνησης (και η οποία ελπίζουμε να δημοσιοποιηθεί, σε αντίθεση με τη συνήθη πρακτική). Μέχρι τότε, κυβέρνηση και κόμματα θα μπορούσαν να δεσμευτούν σε κάποιες βασικές αρχές που πρέπει να χαρακτηρίζουν ένα βιώσιμο συνταξιοδοτικό σύστημα: ότι κανείς δεν μπορεί να παίρνει σύνταξη χωρίς να συνεισφέρει και ότι το ύψος της σύνταξης θα καθορίζεται από τις συνολικές εισφορές του καθενός και όχι από περιστασιακά μισθολογικά ή άλλα προνόμια.
Το δίλημμα είναι πάντα το ίδιο. Κάνουμε τις μεταρρυθμίσεις τώρα ούτως ώστε οι επιπτώσεις να επιμεριστούν σε μεγαλύτερη χρονική περίοδο και σε ευρύτερη μάζα επηρεαζόμενων. Ή περιμένουμε να φτάσουμε στον γκρεμό, οπότε το χτύπημα θα είναι σκληρό και θα πλήξει δυσανάλογα τους νεώτερους.
Πολίτης, 13/2/2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου