Η υπερψήφιση από τη Βουλή του νομοσχεδίου για το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου επεφύλασσε και μια έκπληξη που πέρασε σχεδόν απαρατήρητη. Η Βουλή απέρριψε κατά πλειοψηφία την εισήγηση της κυβέρνησης για τη μη επιβολή διδάκτρων στα μεταπτυχιακά προγράμματα του νέου πανεπιστημίου. Το εντυπωσιακό είναι ότι την κυβερνητική πρόταση καταψήφισαν δύο από τα τρία κόμματα της συμπολίτευσης (ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ).
Η φιλοσοφία της δωρεάν παιδείας στηρίζεται στην πεποίθηση ότι η μόρφωση είναι ένα κοινωνικό αγαθό και πρέπει να επιδοτείται. Από οικονομικής σκοπιάς, η επιδότηση κάποιας δραστηριότητας δικαιολογείται όταν αυτή έχει επιπτώσεις που δεν περιορίζονται στα συναλλασσόμενα μέρη αλλά επεκτείνονται στην ευρύτερη κοινωνία. Η παιδεία θεωρείται ότι είναι μια τέτοια δραστηριότητα: όταν ένα άτομο αυξάνει το μορφωτικό του επίπεδο επωφελείται μεν το ίδιο αλλά ταυτόχρονα επηρεάζει θετικά και το περιβάλλον του.
Όμως αυτό δεν ισχύει στον ίδιο βαθμό για τη μόρφωση οποιασδήποτε μορφής και επιπέδου. Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι το κοινωνικό όφελος από την παιδεία είναι σημαντικό σε χαμηλά επίπεδα μόρφωσης, εκμηδενίζεται όμως σταδιακά όσο ανεβαίνουμε σε ψηλότερα επίπεδα. Με άλλα λόγια, ενδείκνυται η επιδότηση της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και πιθανότατα της δευτεροβάθμιας, όχι όμως κατ' ανάγκην και της τριτοβάθμιας - ή τουλάχιστον όχι για όλους τους κλάδους. Σε πολλούς τομείς η αγορά παρέχει ικανοποιητική ανταμοιβή για απόκτηση επιπρόσθετης μόρφωσης υπό μορφή περισσότερων ευκαιριών απασχόλησης και αυξημένων απολαβών. Αυτό ισχύει κυρίως για σπουδές με σαφή επαγγελματικό προσανατολισμό (π.χ. διοίκηση επιχειρήσεων, νομικά, λογιστικά, ιατρική, κ.λπ.) αλλά ακόμα περισσότερο για μεταπτυχιακές σπουδές. Πιστεύει κανείς πραγματικά ότι το κράτος πρέπει να επιδοτεί όσους παρακολουθούν προγράμματα ΜΒΑ;
Πολλές Ευρωπαϊκές χώρες με μακρά παράδοση στη δωρεάν φοίτηση προβληματίζονται γιατί το κόστος έχει καταστεί δυσβάστακτο και μελετούν τρόπους να μεταφέρουν μέρος του κόστους στους ενδιαφερόμενους. Σε μια εποχή που τα δημόσια ταμεία είναι άδεια, είναι μυστήριο πώς η δική μας κυβέρνηση έκρινε ότι θα μπορούσε να κινηθεί στην αντίθετη κατεύθυνση. Είναι ενθαρρυντικό ότι η Βουλή εκτίμησε σωστά την κατάσταση και έβαλε φρένο σε αυτή την πρόταση.
Πολίτης, 28/12/2003
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου