Παραπαιδεία

Οι συζητήσεις που γίνονται κάθε τόσο για το ζήτημα της παραπαιδείας δείχνουν ένα μεγάλο χάσμα απόψεων. Από τη μια βρίσκεται η πλειοψηφία της πολιτικής ηγεσίας και των εμπλεκόμενων στο χώρο της παιδείας, οι οποίοι κατηγορούν τους ιδιώτες φροντιστές για εκμετάλλευση των γονιών και των μαθητών. Από την άλλη είναι η ευρύτερη κοινωνία, η οποία προσφεύγει μαζικά στα φροντιστήρια, θεωρώντας προφανώς ότι εξασφαλίζουν κάτι που το δημόσιο σχολείο δεν μπορεί να δώσει.

Η ύπαρξη της παραπαιδείας είναι μια καθόλα φυσιολογική αντίδραση της κοινωνίας σε μια σειρά λανθασμένων κρατικών πολιτικών. Οι πολιτικές αυτές δημιουργούν τόσο την ανάγκη για φροντιστηριακές υπηρεσίες όσο και τις στρατιές των εκπαιδευτικών που είναι πρόθυμοι να τις προσφέρουν. Η ανάγκη προκύπτει από το γεγονός ότι η πολιτεία έχει καταστήσει τις εισαγωγικές εξετάσεις ως το μοναδικό κριτήριο εισδοχής στα δημόσια πανεπιστήμια. Η κοινωνία μας δίνει μεγάλη αξία στο πανεπιστημιακό πτυχίο γιατί το θεωρεί κλειδί για την επαγγελματική αποκατάσταση. Φυσιολογικά λοιπόν γονείς και μαθητές έχουν θέσει την επιτυχία στις εισαγωγικές εξετάσεις ως τον απόλυτο στόχο, αφήνοντας το αναλυτικό πρόγραμμα του λυκείου σε δεύτερη μοίρα. Κανείς δεν θα πρέπει να ανέμενε οτιδήποτε διαφορετικό.

Η μεγάλη προσφορά φροντιστηριακών υπηρεσιών είναι κι αυτή προϊόν κακής κρατικής πολιτικής. Στο χώρο της εκπαίδευσης το πτυχίο δεν είναι απλώς κλειδί για την επαγγελματική αποκατάσταση· είναι εχέγγυο. Η προσδοκία της βέβαιης θέσης στο δημόσιο προσελκύει πολλούς νέους στο χώρο της εκπαίδευσης. Όλοι αυτοί κάπως θα πρέπει να απασχολούνται κατά το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της αποφοίτησής τους και του πολυπόθητου διορισμού. Τα φροντιστήρια είναι μια φυσιολογική επιλογή, όπου εκτός των άλλων αποκτούν και εμπειρίες που θα τους είναι ιδιαίτερα χρήσιμες όταν τελικά διοριστούν.

Η ύπαρξη της παραπαιδείας ενοχλεί πολλούς γιατί αντακατοπτρίζει το μέγεθος της αποτυχίας της εκπαιδευτικής μας πολιτικής. Όμως η παραπαιδεία είναι το σύμπτωμα, δεν είναι η ασθένεια. Η ασθένεια είναι η καθοδική πορεία του δημόσιου σχολείου. Οι λόγοι για αυτή την κατάσταση είναι πολλοί, αλλά ένας από τους κυριότερους είναι η παντελής έλλειψη μηχανισμών αξιολόγησης στη δημόσια εκπαίδευση. Το δημόσιο λύκειο αδυνατεί να αξιολογήσει τους μαθητές του και να τους δώσει ένα αξιόπιστο απολυτήριο. Το Υπουργείο Παιδείας αδυνατεί να αξιολογήσει τους υποψήφιους εκπαιδευτικούς (τους προσλαμβάνει όλους με τη σειρά), τους εν ενεργεία εκπαιδευτικούς, τη σχολική μονάδα, και γενικά το εκπαιδευτικό έργο που επιτελούν τα σχολεία μας. Όσο η δημόσια παιδεία νοσεί, τόσο η ιδιωτική παιδεία (πρωινή και απογευματινή) θα εξαπλώνεται για να αναπληρώσει το κενό, προσφέροντας στην κοινωνία αυτό που η πολιτεία δεν μπορεί να προσφέρει.

Πολίτης, 15/11/2009