3 Μαρτίου 2002

Το μονοπώλιο των αιθέρων

Διαβάσαμε πρόσφατα στις εφημερίδες ότι η κυβέρνηση απέρριψε αίτηση ιδιωτικής εταιρείας για εκτέλεση ναυλωμένων πτήσεων μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ. Οι λόγοι αυτής της απόφασης δεν γνωστοποιήθηκαν. Προφανώς, όμως, η προσπάθεια προστασίας του κρατικού μονοπωλίου από τον ανταγωνισμό στο κερδοφόρο αυτό δρομολόγιο δεν ήταν άσχετη με την απόφαση.

Το περιστατικό αυτό μας δίνει την ευκαιρία να αναλογιστούμε το κόστος που επιφέρει στην Κυπριακή οικονομία το μονοπώλιο στις αερομεταφορές. Το δρομολόγιο Λάρνακας-Τελ Αβίβ είναι ένα καλό παράδειγμα. Η λειτουργία αυτού του δρομολογίου διέπεται από διακρατική συμφωνία σύμφωνα με την οποία οι δύο κρατικές εταιρείες εξυπηρετούν από κοινού την αγορά ως καρτέλ. Η διάρκεια της πτήσης είναι 40-45 λεπτά και το ναύλο για ταξίδι μετ' επιστροφής γύρω στις 130 λίρες. Πρόκειται για ένα πολύ ψηλό ναύλο και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το εν λόγω δρομολόγιο θα μπορούσε να προσφερθεί πολύ φθηνότερα αν υπήρχε ανταγωνισμός.

Το ψηλό ναύλο επιδρά αρνητικά στην οικονομία της Κύπρου με διάφορους τρόπους. Κατ' αρχήν, σίγουρα χαμένοι είναι οι Κύπριοι ταξιδιώτες που αναγκάζονται να πληρώσουν αυτό το ποσό, καθώς κι εκείνοι που βρίσκοντας το κόστος αποτρεπτικό αποφασίζουν να μην ταξιδέψουν. Πιο σημαντικές όμως είναι οι επιπτώσεις στην ευρύτερη οικονομία. Η Κύπρος θα μπορούσε να ήταν ένα δημοφιλέστατος τουριστικός προορισμός για τους Ισραηλίτες. Η ανάπτυξη της αγοράς αυτής είναι σημαντική για δύο λόγους. Πρώτον, οι Ισραηλίτες ταξιδεύουν συχνά και ξοδεύουν σημαντικά ποσά στις διακοπές τους. Δεύτερον, οι Ισραηλίτες τουρίστες ενδιαφέρονται περισσότερο για το βουνό παρά για τις παραλίες κι έτσι θα αποτελούσαν μια πρώτης τάξεως πηγή τουρισμού για τα ορεινά μας θέρετρα, ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες.

Πέραν του τουρισμού, το Ισραήλ έχει μια ραγδαία αναπτυσσόμενη οικονομία με ένα από τους πιο εξελιγμένους κλάδους υψηλής τεχνολογίας στον κόσμο. Ανάλογα είναι και τα επιτεύγματά του στον τομέα της ιατρικής, ενώ τα πανεπιστήμιά του συγκρίνονται ευνοϊκά με τα καλύτερα πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής. Όλοι αυτοί είναι τομείς στους οποίους η Κύπρος φιλοδοξεί να εξειδικευτεί. Η ανάπτυξη επιχειρηματικών και εκπαιδευτικών σχέσεων με το Ισραήλ θα μπορούσε να αποφέρει τεράστια οφέλη στην Κυπριακή οικονομία. Το ψηλό ναύλο αποτελεί τροχοπέδη για συχνές επαφές αυτού του είδους.

Ακούγεται συχνά το επιχείρημα ότι ο εθνικός αερομεταφορέας δεν ενισχύεται από το κράτος γιατί δεν παίρνει οικονομική βοήθεια. Η πιο πάνω ανάλυση - ανάλογη της οποίας θα μπορούσε να γίνει και για άλλους προορισμούς - δείχνει ότι η προστασία που παρέχεται στο κρατικό μονοπώλιο από τον ανταγωνισμό συνεπάγεται τεράστιο κόστος για τον Κύπριο πολίτη και την οικονομία του τόπου. Ένα κόστος που συνεχίζει να πληρώνει ο τόπος κάθε μέρα που καθυστερεί η απελευθέρωση των αιθέρων.

Πολίτης, 3/3/2002

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου